Dưới tác động Thuế quan của Trump, “Made in Vietnam” (Sản xuất tại Việt Nam) sẽ thay thế "Made in China” (Sản xuất tại Trung Quốc)
Trong nhiều thập kỷ qua, quốc gia Đông Nam Á này đã mở cửa đón các tập đoàn lớn như Apple, Samsung và Intel. Hiện tại, Việt Nam đang sẵn sàng để thực hiện những thương vụ lớn hơn nữa.
FORBES
Chính sách thuế quan của Trump sẽ thúc đẩy sự chuyển dịch sản xuất từ Trung Quốc sang Việt Nam, thay vì trở lại Mỹ.
Việt Nam được hưởng lợi nhờ vị trí địa lý thuận lợi, chính sách nhanh nhạy và hiệp định thương mại tự do với EU.
Các công ty lớn như Apple, Samsung, và Lego đã đầu tư vào Việt Nam để đa dạng hóa chuỗi cung ứng.
Sự chuyển dịch này giúp Việt Nam tăng trưởng kinh tế nhanh, đặc biệt trong các lĩnh vực công nghệ cao và năng lượng sạch.
Xu hướng này còn thúc đẩy sự phát triển của tầng lớp trung lưu và các ngành phụ trợ tại Việt Nam.
Để xem bài viết gốc, vui lòng truy cập: https://www.forbes.com/sites/cyrusfarivar/2024/11/20/under-trump-tariffs-made-in-vietnam-will-be-the-new-made-in-china/🎧 Bài viết có nội dung rất dài ⏳, bạn đọc có thể nghe nội dung tại đây, hoặc nghe tại kênh Youtube của Baobi60s
Thực hiện bởi Cyrus Farivar, Biên tập viên Forbes
Tổng thống đắc cử Donald Trump tuyên bố kế hoạch áp đặt thuế quan cao đối với hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ của ông sẽ giúp giảm thâm hụt ngân sách liên bang, giảm giá thực phẩm và tạo thêm việc làm trong nước. Trong một buổi vận động tranh cử tại Savannah, Georgia, ông cam kết sẽ “đưa toàn bộ ngành công nghiệp” quay trở lại Mỹ. “Bạn sẽ thấy một làn sóng chuyển dịch sản xuất từ Trung Quốc sang Pennsylvania, từ Hàn Quốc sang Bắc Carolina, từ Đức đến ngay tại Georgia,” ông phát biểu vào tháng 9.
Tuy nhiên, việc tái đưa sản xuất về Mỹ dường như không thể xảy ra, ít nhất là ở quy mô và tốc độ mà Trump mong muốn, nếu không muốn nói là không bao giờ. Thay vào đó, hãy kỳ vọng rằng sẽ có một quốc gia hưởng lợi lớn từ các chính sách của Trump: Việt Nam.
“Nếu trước đây mọi thứ được sản xuất tại Trung Quốc, thì giờ sẽ là sản xuất tại Việt Nam,” Jason Miller, giáo sư quản lý chuỗi cung ứng tại Đại học Bang Michigan, nói với Forbes. “Sản xuất đó sẽ không quay trở lại Mỹ.”
Dưới chính quyền Trump trước đây, các tập đoàn nước ngoài lớn, bao gồm Apple, Foxconn và Intel, đã bắt đầu chuyển sang Việt Nam để đa dạng hóa danh mục sản xuất. Chỉ hai tháng trước, SpaceX cũng công bố khoản đầu tư trị giá 1,5 tỷ USD vào Việt Nam. Thậm chí, Tập đoàn Trump cũng đang đầu tư vào quốc gia này, với một thỏa thuận bất động sản cao cấp trị giá 1,5 tỷ USD vừa được công bố gần đây.
Hiện tại, quốc gia Đông Nam Á này đang ở vị trí thuận lợi để hưởng lợi nhiều hơn từ tâm lý bài Trung Quốc được dự báo sẽ gia tăng dưới chính quyền mới – đặc biệt nếu Việt Nam nhanh chóng đơn giản hóa các quy định để doanh nghiệp nước ngoài có thể nhanh chóng chuyển hoạt động vào đây.
Việt Nam có nhiều lợi thế so với các đối thủ trong khu vực như Ấn Độ. Trước tiên, là một quốc gia độc đảng, Việt Nam có thể nhanh chóng ban hành các chính sách thân thiện với doanh nghiệp. Ngoài ra, quốc gia này có vị trí địa lý chiến lược: sở hữu ba cảng biển nằm trong top 50 cảng bận rộn nhất thế giới và sát cạnh Trung Quốc, giúp giao thương và logistics giữa hai nước dễ dàng hơn. Đặc biệt, Việt Nam cũng có hiệp định thương mại tự do với Liên minh châu Âu – quốc gia duy nhất trong khu vực, ngoài Singapore, đạt được điều này. (Ấn Độ hiện đang đàm phán một hiệp định tương tự.)
Việt Nam cũng đang nhanh chóng cải thiện cơ sở hạ tầng để hỗ trợ các dự án lớn, chẳng hạn như nghị định mới được ban hành đầu năm nay cho phép các công ty mua năng lượng xanh từ các nhà sản xuất điện mặt trời thay vì phải thông qua công ty điện lực nhà nước. Động thái này giúp các doanh nghiệp dễ dàng đạt được mục tiêu khí hậu của mình, nhận được sự hoan nghênh từ Apple, Samsung – nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất tại Việt Nam – và Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Hà Nội.
Trump đã nhiều lần tuyên bố trong những tháng gần đây rằng ông muốn thúc đẩy sản xuất trong nước và làm cho hàng hóa sản xuất ở nước ngoài đắt đỏ hơn khi nhập khẩu. Ông đã chỉ trích Mexico cũng như Trung Quốc, và vào đầu tháng này cho biết sẽ áp đặt mức thuế từ 25% đến 100% đối với các sản phẩm từ phía nam biên giới. Trước đó, ông tuyên bố các hàng hóa sản xuất tại Trung Quốc nên chịu thuế 60%, trong khi bất kỳ hàng hóa nào sản xuất ở nước ngoài đều phải chịu mức thuế 20% – bao gồm cả Việt Nam. Tuy nhiên, Việt Nam rõ ràng nhận thấy đây là cơ hội để phát triển.
“Việt Nam có thể đạt được thành công vừa phải hoặc cực kỳ thành công tùy thuộc vào cách quốc gia này tận dụng làn sóng đầu tư trực tiếp nước ngoài,” ông Trần Ngọc Anh, giáo sư tại Đại học Indiana và cựu cố vấn cho Thủ tướng Việt Nam, nói với Forbes.
Ông Ngọc Anh cho biết ông hiện đang chuẩn bị một bản ghi chú gửi đến Hà Nội về cách Việt Nam có thể tận dụng các quy định thương mại mới khắt khe này, với kỳ vọng rằng lượng vốn đầu tư nước ngoài ồ ạt sẽ giúp quốc gia này chuyển mình thành một nước phát triển có thu nhập cao vào năm 2045. Ở đầu danh sách ưu tiên của ông Ngọc Anh là thu hút các tập đoàn đa quốc gia mang theo hệ sinh thái nhà cung cấp của riêng mình và tập trung vào các sản phẩm có giá trị cao hơn.
“Việt Nam nên ưu tiên những công ty mang theo các nhà cung ứng khác đến đây,” ông nói. “Nếu bạn thu hút được Apple, sẽ có rất nhiều nhà cung ứng khác muốn ở gần Apple – những công ty cho phép Việt Nam chuyển mình sang lĩnh vực công nghệ cao hơn. Thay vì tập trung vào giày dép và dệt may, Việt Nam nên hướng tới công nghệ sinh học, trí tuệ nhân tạo và chất bán dẫn.”
Đây là một sự chuyển mình so với nguồn gốc là trung tâm sản xuất tại Đông Nam Á. Việt Nam bắt đầu xây dựng danh tiếng vào những năm 1990 với vai trò sản xuất giày dép và dệt may cho các tập đoàn đa quốc gia lớn như Nike và Adidas. Tuy nhiên, đến những năm 2000, các công ty điện tử lớn bắt đầu rời Trung Quốc để tận dụng chi phí lao động thấp hơn và các hiệp định thương mại có lợi tại Việt Nam. Samsung mở nhà máy sản xuất đầu tiên tại đây vào năm 2008, theo sau đó là các tập đoàn đa quốc gia lớn khác như LG và Intel. Làn sóng các thỏa thuận trị giá hàng tỷ USD này đã thúc đẩy các nhà cung cấp nhỏ hơn của các công ty lớn cũng thiết lập cơ sở tại quốc gia này.
Kết quả là thâm hụt thương mại của Việt Nam với Mỹ – sự chênh lệch giữa xuất khẩu và nhập khẩu – đã tăng gấp ba lần kể từ năm 2004. Theo Cục Điều tra Dân số Hoa Kỳ, Việt Nam hiện là quốc gia có thâm hụt thương mại lớn thứ tư với Mỹ, sau Trung Quốc, Mexico và EU.
Khi chính quyền Trump áp đặt thuế đối với các hàng hóa cụ thể từ Trung Quốc vào năm 2018, như pin mặt trời và máy giặt, các doanh nghiệp không đưa sản xuất trở lại Mỹ mà chuyển sang Việt Nam cũng như các nước châu Á khác như Thái Lan, Malaysia và Ấn Độ. Tuy nhiên, GDP của Việt Nam đã tăng trưởng nhanh hơn hầu hết các nước châu Á khác, chỉ đứng sau Trung Quốc, với mức tăng trưởng trung bình 6,2% mỗi năm.
Đến tháng 5/2020, Apple bắt đầu chuyển sản xuất AirPods từ Trung Quốc sang Việt Nam. Vài tháng sau, Foxconn được cho là đã bắt đầu chuyển một phần lắp ráp iPad và MacBook từ Trung Quốc sang Việt Nam theo yêu cầu của Apple. (Apple cũng đã chuyển một phần sản xuất sang Ấn Độ.)
Dữ liệu từ Ủy ban Thương mại Quốc tế Hoa Kỳ cũng cho thấy rằng từ năm 2018 đến 2019, lượng nhập khẩu điện tử từ Việt Nam gần như tăng gấp đôi. Một báo cáo năm 2023 của Ngân hàng Thế giới chỉ ra rằng từ năm 2017 đến 2022, lượng hàng hóa sản xuất tại Trung Quốc nhập khẩu vào Mỹ giảm, trong khi tỷ lệ hàng hóa sản xuất tại Việt Nam tăng tương ứng.
Việt Nam rõ ràng đã tận dụng cơ hội này. Đây là “một trong những quốc gia biết cách tận dụng cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung, ít nhất là trong những năm đầu tiên,” Pablo Fajgelbaum, giáo sư kinh tế tại Đại học California, Los Angeles, nói với Forbes.
Xu hướng này không chỉ thúc đẩy xuất khẩu sang Mỹ mà còn giúp tăng trưởng xuất khẩu sang các quốc gia khác. “Việt Nam cũng tăng xuất khẩu sang phần còn lại của thế giới,” Fajgelbaum cho biết. Ông kỳ vọng rằng nếu có sự chênh lệch về thuế giữa Việt Nam và Trung Quốc, các công ty sẽ tiếp tục chuyển nhà máy sang Việt Nam.
Gần đây, Maersk thông báo đã mở kho ngoại quan đầu tiên ở miền Bắc Việt Nam – một cơ sở để lưu trữ hàng hóa trước khi nộp thuế hoặc thuế quan – tại khu vực cảng Hải Phòng, và Amazon Việt Nam là khách hàng đầu tiên của họ. Lego, nhà sản xuất đồ chơi nổi tiếng của Đan Mạch, cũng cho biết nhà máy trị giá 1 tỷ USD của họ ở Bình Dương gần như đã hoàn thành và sẽ đi vào hoạt động đầu năm tới.
Việt Nam cũng đã xây dựng mối quan hệ gần gũi với chính Trump. Đầu tháng 10, Eric Trump, con trai của Tổng thống đắc cử và phó chủ tịch điều hành Tập đoàn Trump, đã công bố một dự án trị giá 1,5 tỷ USD bao gồm các khách sạn 5 sao và sân golf tại một tỉnh gần Hà Nội.
"Việt Nam có tiềm năng to lớn trong lĩnh vực dịch vụ khách sạn và giải trí cao cấp, và chúng tôi vô cùng hào hứng khi được hợp tác với gia đình tuyệt vời này để định nghĩa lại sự sang trọng trong khu vực," Eric Trump phát biểu trong một tuyên bố vào thời điểm đó, đề cập đến các đối tác Việt Nam của công ty.
Các nhà đầu tư trong nước cũng nhận thấy nhiều cơ hội lớn. Michael Kokalari, chuyên gia kinh tế tại Vina Capital, một trong những công ty đầu tư lớn nhất tại Việt Nam với tổng tài sản quản lý 3,7 tỷ USD, cho rằng tất cả các xu hướng này sẽ tạo ra nhu cầu lớn đối với các công ty logistics và năng lượng sạch, đồng thời giúp phát triển tầng lớp trung lưu tại Việt Nam. “Phần lớn hoạt động đầu tư của chúng tôi tại VinaCapital tập trung vào các công ty trực tiếp hoặc gián tiếp hưởng lợi từ tầng lớp trung lưu đang phát triển,” ông cho biết qua email.
Cũng như các công ty từng chuyển sản xuất sang Trung Quốc, các chính sách thuế quan của Trump sẽ chỉ đẩy nhanh quá trình chuyển dịch sang Việt Nam. Dù thế nào đi nữa, khả năng đưa sản xuất về lại Mỹ đã không còn.
Hãy chia sẻ cảm nghĩ của bạn về bài viết này, bằng cách nhấn Thả tim ❤️, hoặc để lại Bình luận bên dưới.